Viết sao cho đúng chính tả: Đường sóc hay đường xóc?
Trong giao tiếp hàng ngày, không ít người từng nói hoặc nghe người khác nói “đường sóc”, nhưng cũng có người lại dùng “đường xóc”. Cả hai cách viết đều xuất hiện khá phổ biến, nhưng chỉ một từ là đúng theo chuẩn chính tả tiếng Việt. Vậy giữa “đường sóc hay đường xóc”, đâu là lựa chọn chính xác?
Từ nào đúng trong hoàn cảnh này?
Cụm từ này thường được sử dụng để mô tả đoạn đường xấu, nhiều ổ gà hoặc gập ghềnh khiến người và xe bị dằn mạnh khi đi qua. Khi xét theo nghĩa, chỉ có “xóc” là từ đúng. Theo Từ điển tiếng Việt, “xóc” là động từ, mang nghĩa rung lắc mạnh do tác động từ bên ngoài
- Ví dụ như “xóc nảy”, “bị xóc khi đi xe”
Điều này hoàn toàn khớp với tình huống mô tả con đường xấu.
Ngược lại, “sóc” không mang nghĩa này. “Sóc” thường được hiểu là tên một loài động vật hoặc dùng trong những từ như “bản sóc” (một kiểu địa danh ở vùng dân tộc thiểu số). Nó không hề có liên hệ gì đến việc chỉ cảm giác rung lắc hay đường gồ ghề. Vì vậy, “đường sóc” là một lỗi chính tả phổ biến nhưng vẫn là sai.
Vì sao nhiều người dùng sai?
Sự nhầm lẫn giữa “s” và “x” không phải điều hiếm gặp trong tiếng Việt. Một phần do thói quen phát âm không phân biệt rõ hai âm này, nhất là ở một số vùng miền. Khi nghe người khác nói, người ta dễ viết theo cách họ cảm nhận âm thanh, dẫn đến sai chính tả dù không cố ý.
Ngoài ra, do từ “sóc” là từ có thật trong tiếng Việt (dù mang nghĩa khác), nên người viết có thể không nhận ra sai sót nếu không kiểm tra kỹ.
Mẹo ghi nhớ dễ dàng
Nếu bạn phân vân giữa “đường sóc hay đường xóc”, hãy nhớ đến cảm giác bị “xóc nảy” khi xe đi vào ổ gà – từ “xóc” luôn gắn liền với rung lắc. Từ này xuất hiện trong nhiều cụm quen thuộc như “xóc lọ”, “xóc nảy người”, giúp bạn dễ liên tưởng và nhớ lâu hơn.
Lời kết
Tóm lại, khi cần mô tả một con đường khiến người ngồi xe bị rung lắc mạnh, hãy chọn “đường xóc” đây là cách viết đúng và phù hợp với chuẩn ngữ pháp tiếng Việt. Những lỗi như “đường sóc” là điều dễ mắc, nhưng nếu chú ý một chút, bạn hoàn toàn có thể sử dụng từ ngữ chính xác hơn trong cả viết và nói.